turkce dersi ekfiil - ek eylem
EK FİİLLER
İsim soylu kelimelerin sonlarına eklenen ve onları çekimli hale getiren eklere, EK-FİİL EKİ denir.
Ek fiilin dört çeşit zamanı vardır:
1. Olayların her zaman olabileceğini belirten geniş zaman anlamı:
çocuğum
çocuksun
çocuktur (çocuk)
çocuğuz
çocuksunuz
çocuklar
2. Ek - fiilin hikâyesi geçmiş zaman anlamı verir:
çocuktum
çocuktun
çocuktu
çocuktuk
çocuktunuz
çocuktular
3. Ek - fiilin rivayeti başkasından duyulan şekildeki anlatımlar için kullanılır.
çocukmuşum
çocukmuşsun
çocukmuş
çocukmuşuz
çocukmuşsunuz
çocukmuşlar
4. Ek - fiilin şartı, şart anlamı verir:
çocuksam
çocuksan
çocuksa
çocuksak
çocuksanız
çocuksalar
ÇATI BAKIMINDA FİİLLER
Çatı Bakımından Fiiller
Etken - Edilgen Fiiller Cümlenin yüklemi özne alıyorsa etken, almıyorsa edilgendir.
Geçişli - Geçişsiz Fiiller
Cümlenin yüklemi nesne alıyorsa geçişli, almıyorsa geçişsizdir.
Etken - Edilgen Fiiller
Cümlede mutlaka özne ile birlikte kullanılan fiillere etken fiil, bazı fiiller, cümlede özne almadan kullanlır, bu çeşit fiiller edilgen fiil denir.
Geçişli - Geçişsiz Fiiller
Dilimizde bu fiiller mutlaka özne istedikleri gibi nesne de isterler. Nesne almak zorunda olan fiillere geçişli fiil, fiili nesne almadan kullanılan fiillere de geçişsiz fiil denir.